The drivers of growth: manufacturing, services and tourism

The drivers of growth: manufacturing, services and tourism
Büyümenin aktörleri: Sanayi, Hizmet sektörü ve Turizm

The drivers of economic growth have been the manufacturing and service sector. Agriculture’s share of GDP (at current prices) has been declining in relative terms (- 60,5% in the last 25 years) although it has actually grown in absolute values.
Ekonomik büyümede temel aktörler sanayi ve hizmet sektörleridir. Mutlak değerlerle büyümesine rağmen tarımın GSYİH’deki (mevcut fiyatlarla) payı göreceli olarak azalmaktadır (son 25 yılda -60,5%).

There has been a considerable industrial growth (+31,6%) in the same 25 year period, still expanding in the most recent years, when many advanced economies experienced an industrial decline, as well as an increase in services (+17,9%) which has remained the dominant sector of the Turkish economy throughout the whole period considered. The sector shares (%) of GDP for the period 1980-2006 are shown in Table 1 below:
Aynı 25 yıllık süre içerisinde sanayi kayda değer bir biçimde büyümekte, hatta son yıllarda diğer gelişmiş ekonomiler sanayide gerilerken bile büyüme göstermektedir. Aynı süre içinde hizmet sektörü yüzde 17,9 oranındaki büyümesiyle Türk ekonomisinin baskın sektörü olma niteliğini sürdürmektedir. 1980-2005 yılları içerisinde sektörlerin GSYİH içindeki payı Tablo 1’de gösterilmektedir:

Table 1. The sector shares (%) of GDP for the period 1980-2006
Tablo 1. 1980-2005 yılları arasında sektörlerin GSYİH  içindeki payı  (%) 

Two sectors have played an important role in economic growth and are relevant for agricultural and rural development: the food industry and tourism.
Ekonomik büyümede önemli rol oynayan gıda endüstrisi ve turizm sektörleri tarım ve kırsal kalkınma içinde önemli yere sahiptir.

The food industry contributes around 5% of the GDP and has a 20% share in the production of the manufacturing sector (2002 figures).
Gıda sanayisinin   GSYİH içerisinde payı  %5 oranında iken imalat sektöründeki payı  %20’dir (2002 rakamlarına göre).

The food sector provides employment for approximately 250.000 persons in 28.000 enterprises, mainly SMEs[1].
Gıda sektörü özellikle KOBİ’l[1] olmak üzere yaklaşık 28.000 işletmede, 250.000 insana istihdam sağlamaktadır.

It has expanded in terms of number of enterprises during the nineties (+10,7%) (see further analysis on agriculture and food chains in section 1.2).
1990larda işletmeler sayısal olarak artmıştır (+10.7%) (Bölüm 1.2’deki tarımsal gıda zinciri hakkındaki detaylı analize bakınız).

 With urbanization the demand for food changes in location and preferences, creating new needs for food which the traditional informal local markets are no longer able to supply.
 Kentselleşme süreci sonucunda  gıda talebinde  alan ve tercihler  bazında değişmeler meydana gelerek, geleneksel pazarların karşılayamayacağı yeni ihtiyaçlar ortaya çıkmıştır.

The rate of growth of the services sector has been constantly higher than that of the overall economy. It is also the main employer in the economy with 51% of total employment in 2005. Trade services are its most important component.
Hizmetler sektörünün büyüme oranı ekonomi genelindeki büyümenin üzerinde seyretmiştir. Sektörün toplam istihdam içindeki payı; 2005 yılında % 51 düzeyine ulaşarak ekonomideki en önemli istihdam kaynağı olmuştur. Hizmetler sektöründe en büyük payı ticaret hizmeti oluşturmaktadır. 

The tourism sector has played an important role in economic growth, rising constantly in the last 20 years in terms of value-added, employment and foreign exchange revenues.
Turizm, yarattığı katma değer, istihdam ve döviz geliri bakımından Türkiye ekonomisinde son 20 yılda önemli atılım gösteren sektörlerden biri olmuştur.

While the Turkish sector share in international tourism was 1,6 % in 2001, it raised to 2,9% in 2005, with Turkey receiving 3% of the European tourism market.
Türk turizminin uluslararası turizm geliri içindeki payı 2000 yılında yüzde 1,6 iken, 2005 yılında yüzde 2,9’a ulaşmış olup,  Avrupa turizmindeki pazar payı yüzde % 3’tür.

 The number of foreign tourists rose from 10,4 million to 21,1 million in the same period; revenues have reached 13,1 bn Euro in 2006 and are expected to reach   24,8 bn Euro in 2013 (see Table 2).
Aynı dönemde yabancı turist sayısı 10,4 milyon kişiden, 21,1 milyon kişiye yükselmiştir. Turizm geliri  2006 yılında 13,1 milyar Avro’ya ulaşmıştır ve 2013 yılında 24,8 milyar Avro’ya ulaşması beklenmektedir (Tablo 2).


Table 2. Tourism revenues
Tablo 2. Turizm gelirleri

2007-2013 Average
Tourism Revenues (net) (billion Euro)
2007-2013 Ortalama
Turizm gelirleri (net) (milyar Avro)   

The bed capacity of the sector was of 396,1 thousands in 2000 and increased to 483,3 thousands in 2005.
 Sektörün yatak kapasitesi 2000 yılında 396,1 bin iken, 2005 yılında bu rakam 483,3 bine yükselmiştir.

However, the distribution of tourist arrivals by main tourism centers (2005) indicates that tourism is highly concentrated in a few major centers, in the most developed parts of the country as shown in the table below:
Ancak 2005 yılı rakamlarına göre turist ziyaretlerinin  daha çok ülkenin en gelişmiş bölgelerindeki birkaç turizm merkezinde yoğunlaştığı  görülmektedir.  


Table 3. Distribution of tourist arrivals by main tourism centers
Tablo 3. Başlıca turizm merkezlerine  gelen turist sayısı dağılımı

Number of Tourist Arrivals (2005)
Turist sayısı (2005)
   
One of the reasons for this expansion of tourism has been the fact that Turkey possesses extraordinary historical richness: in its territory important civilizations have been established and bequeathed a valuable cultural and artistic heritage.
Turizmdeki  büyümenin bir nedeni;  Türkiye’nin sahip olduğu tarihsel zenginliktir, sınırları içerisinde önemli uygarlıklar kurulmuştur ve bu uygarlıklar değerli kültürel ve sanatsal miraslar  bırakmışlardır.

The diversity of such resources, especially outside the best-known traditional urban centres of attraction, are less known and underestimated, as a potential asset.
Çekici kent merkezlerinin dışında kalmış, fazla bilinmeyen ve henüz tam olarak keşfedilmemiş  bu mirasın çeşitliliği potansiyel bir değer oluşturmaktadır.

The same can be said about natural resources and the landscape: a highly diverse flora and fauna, different eco-systems, vast wetlands, a multiplicity of local crafts and typical products are an untapped resource, available to rural areas and that may be addressed by rural development policies, both in terms of natural resources management and conservation, as well as cultural heritage, and rural livelihoods improvement.
Aynı durum doğal güzellikler ve peyzaj için de geçerlidir. Kırsal alanlarda mevcut ve henüz değerlendirilmemiş büyük çeşitlilik gösteren bitki örtüsü, farklı eko-sistemler, geniş sulak alanlar, yaygın yerel el sanatları ve geleneksel ürünlerin, doğal kaynakların ve kültürel mirasın yönetimi ve korunması ve kırsal yaşam  koşullarının iyileştirilmesi amacına yönelik olarak geliştirilen kırsal kalkınma politikalarının uygulanması yoluyla değerlendirilmesi  mümkündür.

The later are expected to stem from and at the same time trigger the local development and diversification of economic activities in rural areas.
 Kırsal yaşam koşullarının iyileştirilmesi  yerel kalkınma politikaları  ve ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ile mümkün  olabilmektedir.


Kaynak:www.tkdk.gov.tr/